“Συνηγορία είναι δραστηριότητα από ένα άτομο ή μια ομάδα με στόχο να επηρεάσει τις αποφάσεις εντός πολιτικών, οικονομικών ή κοινωνικών συστημάτων και ιδρυμάτων.
Η συνηγορία περιλαμβάνει δραστηριότητες και εκδόσεις με στόχο να επηρεάσει τη δημόσια πολιτική, τους νόμους και προϋπολογισμούς χρησιμοποιώντας τα γεγονότα, τις σχέσεις, τα μέσα ενημέρωσης για να εκπαιδεύσουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και το κοινό. Η συνηγορία μπορεί να περιέχει πολλές δράσεις, όπου ο άνθρωπος ή μια οργάνωση δημιουργούν εκστρατείες που προβάλλουν τα μέσα ενημέρωσης, κάνουν δημόσιες ομιλίες, κ.ο.κ. Το λόμπινγκ είναι μορφή συνηγορίας όπου γίνεται άμεση προσέγγιση προς τους νομοθέτες για ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή συγκεκριμένο μέρος της νομοθεσίας”.

Elizabeth J. Reid, Structuring the Inquiry into Advocacy,
The Urban Institute, Volume 1, 2000.

Αναφέρονται ενδεικτικά οι περιπτώσεις:

1. 5Pointz
2. Πανεπιστήμιο - έργο ‘WD’
3. Πανεπιστήμιο - έργο Γιώργου Κόφτη   
4. Columbia

Ειδικότερα, για την τελευταία περίπτωση, το Εικαστικό Επιμελητήριο Ελλάδος, κατήγγειλε τον “βανδαλισμό” επί φαινομενικά “βανδαλισμού” με αυτήν τη δήλωση:

27/11/2020

Για τον βανδαλισμό τοιχογραφιών στο χώρο της COLUMBIA

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ / ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ

Στις 12 Νοέμβρη 16 συνάδελφοι τοιχογράφοι υπόγραψαν και κοινοποίησαν μία επιστολή ζητώντας την υποστήριξη του ΕΕΤΕ για ένα περιστατικό βανδαλισμού τοιχογραφιών στο πρώην κτήριο της δισκογραφικής εταιρείας Columbia, στον Περισσό (Λεωφόρος Ηρακλείου 127). Από το 2006 μέχρι και σήμερα εικαστικοί τοιχογράφοι έχουν φιλοτεχνήσει αρκετά έργα στο χώρο του εργοστασίου μετατρέποντάς τον σε μία «υπαίθρια γκαλερί» με αποτέλεσμα τη διαρκή επισκεψιμότητα και ένδειξη ενδιαφέροντος και από τους κατοίκους των γύρω περιοχών.

Όπως αναφέρεται στο κείμενο των εικαστικών -τοιχογράφων «Την περασμένη Πέμπτη, στις 5 Νοεμβρίου, όπως προαναφέρθηκε, μια ακόμη επίσκεψη στη συγκεκριμένη τοποθεσία αποκάλυψε την πλήρη καταστροφή όλων των έργων μέσα στον χώρο. Κάποιοι, μάλλον εργάτες, χρησιμοποιώντας πλαστική μπογιά και κοντάρια με ρολό, μουντζούρωναν με κατακόρυφες γραμμές όλες τις επιφάνειες που έφεραν άρτιες τοιχογραφίες, χωρίς να επιδιώκουν την πλήρη επικάλυψή τους δημιουργώντας καθαρές, πλακάτες επιφάνειες (ως ένδειξη επαναφοράς των τοίχων σε κάποια αρχική κατάσταση), αλλά αφήνοντας κενά, δείχνοντας, με αυτόν τον τρόπο, την επιθετική διάθεση καταστροφής των έργων. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατή η επικοινωνία μαζί τους, καθώς δεν μιλούσαν καλά Ελληνικά ούτε Αγγλικά. Ωστόσο, έγινε κατανοητό ότι κάποιος τους ανέθεσε να προβούν σε αυτήν την πράξη. Δεν γνωρίζουμε σε ποιόν ανήκει ο χώρος, αλλά καταδικάζουμε τη συγκεκριμένη πράξη ως απαράδεκτη, δόλια, βίαιη και βανδαλιστική.»

Το εργοστάσιο της Columbia χτίστηκε το 1929 και έως το 1990 που έκλεισε οριστικά κατέγραψε το μεγαλύτερο κομμάτι της ιστορία της ελληνικής και δισκογραφίας. Το 2006 κατεδαφίστηκε έπειτα από τη μεγάλη πυρκαγιά, παράλληλα με απόφαση της τότε κυβέρνησης, όλα τα κτίρια του εργοστασίου, εκτός από ένα που χαρακτηρίστηκε διατηρητέο, κατεδαφίστηκαν... Το αίτημα των μαζικών φορέων ήταν και παραμένει, να δημιουργηθεί εκεί ένα δημόσιο μουσείο Ελληνικής δισκογραφίας, κάτι που ποτέ δεν προχώρησε.

Η Columbia έχει ένα ιδιαίτερο ιδιοκτησιακό καθεστώς που μέρος του ανήκει και στο Δημόσιο. Γνωρίζοντας πως λειτουργεί η λεγόμενη πολιτιστική βιομηχανία στην Ελλάδα, μα και στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, δεν μπορούμε να μην δούμε τον βανδαλισμό στις τοιχογραφίες στο χώρο της COLUMBIA, σαν μία επίθεση συνολικά στην Τέχνη, την ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση.

Οι τοιχογράφοι εικαστικοί αντιμετωπίζουν προβλήματα όσον αφορά τους χώρους δημιουργίας , έκθεσης και συνθηκών εργασίας, προβλήματα είναι κοινά με αυτά που αντιμετωπίζουν όλοι οι καλλιτέχνες (εικαστικοί και μη) στις σημερινές συνθήκες.

Επίσης είναι ξεκάθαρο ότι με κινήσεις σαν αυτήν του βανδαλισμού δεν μπορεί παρά να ζημιώνεται ο δημιουργός και κατ’ επέκταση η Τέχνη και ο κοινωνικός σκοπός της, να πλήττεται η επικοινωνία της τέχνης με την κοινωνία και η ένταξή της μέσα στην κοινωνική ζωή μας..

Το ζήτημα που έρχεται για μια ακόμα φορά στο ‘’τραπέζι’’ είναι το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων.

Στην περίπτωση των τοιχογράφων εικαστικών, η δημιουργία τους ΄΄αποτυπώνεται΄΄ στο δημόσιο χώρο και όχι μόνο, χωρίς απαραίτητα ανάθεση εργασίας, που όμως ακόμα και αυτή κατοχυρώνεται και προστατεύεται από το νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα όσον αφορά στην καταστροφή της ή την εκμετάλλευση της.

Η ανάγκη εικαστικών παρεμβάσεων σε εγκαταλελειμμένα κτίρια έρχεται να καλύψει την κοινωνική ανάγκη για τέχνη στο δημόσιο χώρο, αφού 23 χρόνια δεν εφαρμόζεται από τις κυβερνήσεις ο νόμος για το του 1% (ν.2557/97, για τη δημιουργία και τοποθέτηση έργων εικαστικών τεχνών σε δημόσια κτίρια και τον περιβάλλοντα αυτά χώρο). Το θέμα αφορά πρώτα πρώτα την κοινωνία και μαζί όλους τους εικαστικούς και τους συναδέλφους τοιχογράφους, καθώς είναι σήμερα αδύνατη και η πρόσβαση τους σε διαγωνισμούς για δημόσια κτίρια.

ΝΟΜΟΣ

Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε την πορεία της ποινικής διάταξης περί φθορά ξένης ιδιοκτησίας από το 2018 έως σήμερα λόγω αλλαγής σε καίρια σημεία σε ό,τι αφορά την ποινή και τον τρόπο σύλληψης (με έντονα γράμματα οι αλλαγές):

ΠΡΙΝ ΤΟ 2018 ΚΑΙ ΕΩΣ ΤΟ 2018

Άρθρο 381

1. Όποιος με πρόθεση καταστρέφει ή βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη τη χρήση του τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.
2. Αν η φθορά έχει αντικείμενο πράγμα ευτελούς αξίας ή η ζημία που προξενήθηκε από τη φθορά είναι ελαφρά, ο υπαίτιος τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.

ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2019

Άρθρο 378 παρ. 1

Όποιος καταστρέφει ή βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη τη χρήση του τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή και αν το πράγμα είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή τοποθετημένο σε δημόσιο χώρο με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Αν το πράγμα είναι μικρής αξίας ή η ζημία που προκλήθηκε είναι ελαφρά, ο υπαίτιος τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας.

Άρθρο 381 παρ. 1

Για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 374Α, 375 παρ. 1 και 2, 377, 378 παρ. 1 εδάφιο β’ και 379 παρ. 1 απαιτείται έγκληση. Στην περίπτωση του εδαφίου α’ της παρ. 1 του άρθρου 378 η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως, ο εισαγγελέας, όμως, με διάταξή του απέχει από την ποινική δίωξη αν ο παθών δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την ποινική δίωξη του δράστη. Αν η δήλωση υποβληθεί μετά την άσκηση ποινικής δίωξης, το δικαστήριο παύει οριστικά αυτήν.

ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2024

Άρθρο 378 παρ. 1

Όποιος καταστρέφει ή βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη τη χρήση του τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή. Αν το πράγμα είναι μικρής αξίας ή η ζημία που προκλήθηκε είναι ελαφρά, ο υπαίτιος τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας. Αν το πράγμα είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή τοποθετημένο σε δημόσιο χώρο ή η πράξη έγινε χωρίς πρόκληση από τον παθόντα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή.

Άρθρο 381 παρ. 1

Για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων που προβλέπονται στο άρθρο 374Α, στην παρ. 1 του άρθρου 375, στο άρθρο 377, στο πρώτο και δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 378 και στην παρ. 1 του άρθρου 379 απαιτείται έγκληση.

ΠΗΓΕΣ:

https://www.lawspot.gr/nomikes-plirofories/nomothesia/pk/arthro-381-poinikos-kodikas-fthora-xenis-idioktisias

https://www.lawspot.gr/sites/default/files/images/nea/oi_nees_allages_se_pk_kai_kpd__sygkritikoi_pinakes_palaion_neon_rythmiseon_2024.pdf

https://www.lawspot.gr/sites/default/files/images/nea/5090-2024.pdf