Γραφολογικά πορτρέτα των έργων της Street Art μέσω φωτογραφιών
(καταγραφή στο κέντρο της Αθήνας)
της
Δρ. Ευδοξία Ζ. Φασούλα, Δικαστική και Αναλυτική Γραφολόγος – Δικηγόρος, Διδάκτωρ Νομικής Πανεπιστημίου του Μονάχου
B. Γραφολογικά πορτρέτα («κεντρομόλα»)
Άννα Δημητρίου – ‘Candy Blue’
Το παρελθόν ανελκύεται ως συστατικό στοιχείο όχι μόνο της επιτοίχιας ιχνογραφίας της, αλλά και κινητήρια και καταληκτική δύναμη στη γραφή και υπογραφή της.
Εικαστική ματιά έντονα προσωπική, ενίοτε κι αδιαπραγμάτευτη (βλ. υπερυψωμένα «τ», το δημιουργικό πείσμα ενισχύεται και από την πατημένη ή και πολλαπλώς πατημένη γραφική πίεση, διακρίνονται επιχαράξεις), τείνει διαρκώς στη δημιουργική αυτοπραγμάτωση. Ο γραφικός ρυθμός είναι έντονος μεν (εναλλαγές κλίσης και διάστασης) πλην όμως μοιάζει εγκλωβισμένος (συνειδητά) σε μία ιδιότυπη εσωτερικότητα με βασικό χαρακτηριστικό την εσωτερικευμένη υπερένταση («τετραγωνοποιημένα» οβάλ των γραμμάτων). Η interior ένταση ζητά διακαώς θεαματική έξοδο εξ ου και οι προεκτάσεις των γραμμών ή των σταλάξεων προς τα κάτω. Πρόκειται για μία αυθόρμητη και ισχυρή καταφυγή στον μύθο και μία ανάγκη κατεπείγουσα έκφρασης και ικανοποίησης των ενστίκτων επιβίωσης.
Σταθερότητα και φερεγγυότητα στην ανάληψη του έργου, επιμελής και φροντισμένη προσέγγισή του, εξ ου και η κυριαρχία του καθαρόαιμου ιχνογραφικού φορμαλισμού, με προσωπική σφραγίδα ωστόσο, και στην καθαρή και ασύνδετη γραφική χάραξη. Οι τελικές, επαναστροφικές προς τα αριστερά χαράξεις, τοξοειδείς στη μορφολογία τους, εμφανίζονται δηλωτικές της καταληκτικής της τάσης για αυτοπροστασία αλλά και για υπεράσπιση των σημαντικών της.
Antonis Hambas:
Εγγενής συστολή έντονα εμφανής στο πλέον εξατομικευμένο συστατικό, την υπογραφή του. Λιτή φόρμα, πολύ διακριτική τοποθέτηση στο διαθέσιμο γραφικό πεδίο, μικρά μεσογραμματικά διαστήματα, ενίοτε επιλογή απροσωποποιημένης υπογραφικής μορφής (στένσιλ). Ωστόσο η εν λόγω συστολή βρίσκει τρόπο εντυπωσιακού μεταβολισμού μέσω των έντονων σε έκταση και υφολογικό τρόπο χάραξης τοιχογραφιών του. Πάραυτα, η βασική ιδιοσυγκρασιακή τάση παραμένει και συγκινεί με την ταυτότητά της. Η συνολική δημιουργία αναδύεται ως το ιχνογραφικό προϊόν ενός προσεκτικού παρατηρητή που θρέφεται δημιουργικά από την εσωτερίκευση του βλέμματός του.
Στους πεζούς υπογραφικούς του χαρακτήρες διακρίνεται μία παιδική αμφιταλάντευση. Ταυτοχρόνως, η τοξοειδής γραφική κίνηση εντοπίζεται και στην ιχνογραφία του (παρατηρώντας τις «μολυβιές» του διακρίνεται η κεντρομόλα κατεύθυνση), καλώντας τον θεατή σε μία στάση αναμέτρησης με την σκέψη. Η παρόρμηση εδώ δεν έχει χώρο. Η ρυθμικότητα είναι προσωποπαγής και εσωτερικευμένη, μοιάζει με ένα σπιράλ σε δημιουργική συνέχεια.
Leonidas Giannakopoulos
Εξαιρετικής υφής επιμέλεια, φροντίδα, σταθερότητα, πιθανότατα και μέχρι προσωπικής εξουθένωσης, ανάγκη κατεπείγουσα, εγγενής και μόνιμη κατά τον προσωπικό τρόπο θέασης και αντίδρασης. Πλήρης δημιουργική αφοσίωση, αυτοπειθαρχία σε συνδυασμό με υψηλότατο επίπεδο γραφοκινητικής δεξιότητας, μνήμη και εν γένει και σκέψη αναλυτική κατά την επιδίωξη της τελικής καθαρότητας ερεθισμάτων και εμπειριών.
Η ακολουθούμενη τεχνοτροπία της μορφολογικής λεπτομέρειας που εν τέλει προσδίδει απόλυτα προσωπικό ύφος σε αυτή ανοίγει ερμηνευτικά ένα δίπολο προσέγγισης της προσωπικότητας του ιχνογράφου. Από τη μία, μια κάποια ανελαστικότητα της ματιάς και της αντίδρασης διακρίνεται αδιαμφισβήτητα σε επίπεδο πιο εσωτερικό και διαπροσωπικό και καθότι εμμένουσα, συνιστά βασικό ιδιοσυγκρασιακό συστατικό. Ενίοτε μεταβολίζεται σε ευφυές, φίνα αιχμηρό χιούμορ. Οι χρόνοι και οι τρόποι ενέργειας διακρίνονται για τον αυστηρά προσωπικό τους χαρακτήρα.
Απ’ την άλλη, αδιαμφισβήτητο επίσης το εν εγρηγόρσει επίπεδο ενέργειας και μνημονικής ανάκλησης. Η ευαισθησία που αναδύεται μέσω της έμφυτης κομψότητας στην εικαστική παρέμβασή του, η κληρονομιά της χαρακτικής.
‘Wild Drawing’ (‘WD’)
Στις υπερεντυπωσιακές τοιχογραφίες του η υπογραφή του βρίσκεται ουσιαστικά στο «περιθώριο» του γραφικού πεδίου, συνεπτυγμένη πάραυτα στα απολύτως ουσιώδη (αρχικά της street αυτοαναφοράς του). Ταυτόχρονα, όμως, το γεγονός ότι την κυκλώνει δεν είναι παρά δηλωτικό προστατευτισμού της καλλιτεχνικής και εν γένει ταυτότητάς του, ένα είδος street σφραγίδας ανεξίτηλης στο μυαλό των θεατών παρά το εφήμερο της street τέχνης.
Ο εγωκεντρισμός του απολαυστικός έτσι όπως πλουσιοπάροχα αναβλύζει απ’ τον μουραλισμό του, στην υπογραφή του αντιθέτως είναι φίνα υπόκωφος (κάθετη διάσταση / ανάπτυξη των γραμμάτων, τοξοειδείς χαράξεις που εντείνουν τόσο στην υπογραφή του όσο και στην ιχνογραφία του το γενικά κλειστό σχήμα, μια αίσθηση οχύρωσης αλλά κι ένα κάλεσμα του βλέμματος του θεατή προς τα μέσα).
Υψηλή ικανότητα προσοχής, επιμέλειας, υπομονής, επιμονής και αυτοπειθαρχίας κατά τη δημιουργική διαδικασία (συχνά δίνεται η εντύπωση της εγχάρακτης ιχνογραφίας), ένα ύφος απόλυτα προσωπικό σε κάθε έκφανση της ζωής και βεβαίως και στην εικαστική. Άλλωστε το διακρινόμενο και στα έργα του «περίκλειστο» της χάραξής του (βλ. περιγράμματα σε αυτά), καθώς και η συνύπαρξη τοξοειδών και γωνιωδών σχηματισμών εμφατικά χτίζουν την εικονογραφία του ως μία ΔΗΛΩΣΗ προσωπικότητας προς το αστικό τοπίο.
‘INO’
Ως προς το γραφολογικό πορτρέτο της προσωπικότητας του ‘INO’, η ανάγκη έγγραφης χάραξης σε µεγάλο πεδίο σχεδόν πάντα σε όλα τα έργα του µε ανάπτυξη ιδίως της παραστατικής τεχνικής και της ρεαλιστικής απεικόνισης ως σταθερή, σχεδόν µόνιµη, επιλογή, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια (τεχνική της αφαίρεσης), καταδεικνύει την ανάγκη του προσώπου για αυτοπροβολή, για εκτόνωση ενός δουλεµένου µέσω του έργου ναρκισσισµού, µιας κατεπείγουσας και σταθερής ροπής στον εντυπωσιασµό των τρίτων. Ωστόσο, η ανάγκη αυτή, δεν ενέχει επιβολή αλλά, αντιθέτως, στοχεύει στην πειθώ.
Το εκάστοτε έργο, εκτός από µεγαλοδιάστατο, πρέπει να είναι καλοδουλεµένο στις λεπτοµέρειές του, πρωτότυπο και προσωπικά επεξεργασµένο, πλήρως αναγνωρίσιµο ως προς τον φορέα της χάραξής του. Η επιλογή των ψυχρών και ουδέτερων χρωµάτων εκπηγάζει απ’ την εσωτερικευµένη τάση εντοπισµού της ουσίας των πραγµάτων και αντανακλά την ικανότητα σύνοψης και παρουσίασης αυτής µε τρόπο αφηγηµατικά εντυπωσιακό και υφολογικά µοναδικό. Εργατικότητα, ικανότητα συγκέντρωσης, συνδυασµός αναλυτικής και συνθετικής σκέψης, φιλοδοξία αλλά και φιλοµάθεια για σκοπούς προσωπικής ανάδειξης σταθερές στην «πινελιά» του ‘INO’.
‘MAYRA’
Το θηλυκό στοιχείο εµφανίζεται µε τρόπο σχεδόν αρχετυπικό στις χαράξεις της όσον αφορά την εικονογραφική πλευρά. Στον τρόπο εκτέλεσης περιλαµβάνει σχηµατισµούς ογκώδεις, επιµεληµένους µορφολογικά, «πυκνούς» µε χρήση του µαύρου και του µωβ που αυξάνουν την εσωτερικευµένη ένταση. Εν µέρει έµφυλη («γυναικεία») και εν µέρει ιδιοσυγκρασιακή ανάπτυξη ενός είδους επιθετικής άµυνας σ’ έναν χώρο ανδροκρατούµενο, συγκρουσιακό, ανταγωνιστικό και ενίοτε επικίνδυνο. Η µορφή της «γυναίκας» επιβάλλεται, ως ένα προσωπικό στοίχηµα, το οποίο ωστόσο δεν σταµατά εκεί. Η ανάγκη να βρεθεί χώρος είναι και προσωπική. Ωστόσο, λειτουργεί περισσότερο ως µία έκρηξη εσωτερικευµένης έντασης να βρει δρόµο η αυτοεικόνα κι άρα και η αυτοπραγµάτωση. Πολλή ενέργεια, σκέψη συµπυκνωµένη, φόβοι και άγχη που ερευνούν τρόπους δηµιουργικής διαφυγής. Υπερτερεί η φόρµα εις βάρος του ρυθµού που µοιάζει περισσότερο µε επιτόπιο βήµα.
‘Political Stencil’
Ευρηµατικό ως εντυπωσιακά «κινητικό» και λιγότερο µορφολογικό (ένας ιδιόµορφος ιµπρεσσιονισµός) σε συνδυασµό µε παρακείµενη συνθηµατολογία καταδεικνύει µια αξιοσηµείωτη γραφολογικά ισορροπία µεταξύ ρυθµού και φόρµας µε τον πρώτο να υπερτερεί και να καθορίζει τη δεύτερη. Ενδεικτική της συνολικής συµπεριφοράς που δίνει προβάδισµα στην ενέργεια (εξ ου και ακτιβισµός ως επιλογή) ως οδό δήλωσης. Η εξωστρέφεια είναι συγκεκαλυµµένα επιθετική µε την έννοια περισσότερο του ατόµου που επιθυµεί να ταξιδέψει µε τρόπο αδιαπραγµάτευτο πλην όχι βίαιο ιδέες κι (πολιτικές) αναφορές. Η επιλογή του µαύρου, η διατήρηση των αναλογιών των γραµµάτων και η λιτή τους µορφολογία ενδεικτικά της πεποίθησης να προκριθεί η ουσία κι όχι το περιτύλιγµα µε όχηµα τον ρυθµό στη χάραξη.
‘SAME84’
Πολυσυλλεκτικός, συνεργατικός, «πολύβουος», ωστόσο υφολογικά µοναδικός στον τρόπο συνδυασµού διαφορετικών τεχνικών, µορφολογικών και συνεργασιών. Συνθετική σκέψη, ικανότητα δηµιουργικής αφοµοίωσης όµορων ή και όχι τόσο τάσεων κι αντιλήψεων (π.χ. πάντρεµα illustrations και graphic designs, sneakers shoes και graffiti styles). Εξ ου και η συµµετοχή σε διάφορες οµάδες και «πληρώµατα». ∆ιακρίνεται, ωστόσο, στις εµµένουσες τετράγωνες φιγούρες του µία υπερένταση εσωτερικευµένη και αρκετά έντονη, καµουφλαρισµένη από το χαρούµενο χρώµα ενός street savoir – faire.
‘Yiakou’
Γραφολογικά, το κάρβουνο που χρησιμοποιεί σχεδόν ως τεχνική εκτέλεσης είναι απ’ τα πιο συναισθηματικά μέσα αλλά κι από εκείνα που εξασφαλίζουν άμεσης επιδραστικότητας αισθητηριακή ηδονή (απτική). Γιατί «λερώνει», καλεί σε επαφή με το γραφικό πεδίο χωρίς «διαμεσολαβητή», (πρβλ. δοχείο σπρέυ ή το κοντάρι του πινέλου). Δίχως γραφολογική υπερβολή, το περίγραμμα με κάρβουνο προοικονομεί μια τρυφερή αλλά συνάμα αισθησιακή επαφή με τον τοίχο.
Δίνει έμφαση σε μία γενναιόδωρη κίνηση της τέχνης του από μέσα προς τα έξω, σε εντυπωσιακή αντίθεση με τη συνηθέστερη εγωκεντρική τάση στα έργα των street artists. Γιατί συχνά η φόρμα στην κλασική street art είναι τόσο περιποιημένη στη λεπτομέρειά της, που δεν αφήνει στον περαστικό κανένα περιθώριο προσωπικής ερμηνείας. Κυριαρχεί η προσωπικότητα του καλλιτέχνη, η Ανάγκη του κι έτσι η διαδικασία της πρόσληψης γίνεται από έξω και προς το εσωτερικό του έργου, που απορροφά ολοκληρωτικά, ορισμένες φορές, το βλέμμα του περαστικού. Κυριαρχία του οπτικού καλέσματος σ’ έναν κόσμο, ούτως ή άλλως, κατά βάση οπτικό.
‘STMTS’
Το «σχεδιάζω μέσα από τις γραμμές» του ‘STMTS’ μεταβολίζεται αντανακλαστικά σε ‘reading (him) behind the lines’. Ευέλικτες «μολυβιές» κληροδότημα της χαρακτικής και της τέχνης της γκραβούρας διατηρούν, ωστόσο, δυναμική γραφικού χαρακτήρα. Άλλοτε αιχμηρές κι άλλοτε ελαφρώς τρομώδεις (εναλλαγή στη διάχυση τρόμου και δυναμισμού) μετουσιώνουν την ίδια τη φυσιολογική αμφιθυμία των αντιδράσεων, των αντοχών. Απ’ το «μπορώ και μάχομαι», στο «φοβάμαι ή / και σκέφτομαι πριν». Μια ευγενική, καλλίγραφη ευθραυστότητα (λεπτό γραφικό «νήμα»), ή μήπως καλύτερα συγκινητικότητα, με πείσμα παιδικά αισιόδοξο (το Παιδί στο κέντρο της τέχνης του) και διάθεση για δήλωση (πυκνή κάλυψη του γραφικού πεδίου). Η ακρίβεια της σκέψης έχει τις ρίζες της σε όνειρο πινκ-φλοϊντικό που επιχειρεί υπερπτήση με πλήρη συνείδηση του κόσμου (βλ. τα καλογραμμένα και υπερτονισμένα πουλιά στην άνω ζώνη / εγκεφαλική εν κινήσει). Ο λαιμός είναι η βάση της σύγκρουσης των ενεργειών, των «θέλω», αυτοδιαγράφεται, παλεύει, μάχεται, αποδομεί και αποδομείται χορευτικά (έντονα κινητικές «μολυβιές», αλληλοδιαγραφόμενες, μορφολογικά χονδροειδείς). Εν συνόλω οι χαρακιές κυριαρχούν λειτουργικά, εμφατικά αλλά διόλου αυτάρεσκα. Αντίθετα, απολαμβάνουν διακριτικά το κολύμπι στ’ ακρυλικά και το σπρέι του καμβά.